Lens Nedir?
Prof. Dr. Murat Tunç: Lens, göz içerisinde, göze gelen ışığın görmeyi sağlayan ve görüntünün oluştuğu tabaka olan retina tabakasına düşmesini sağlayan saydam ve kırıcı bir yapıdır. Doğal lens, göz içindeki mercektir. Yapay lensler göz içi lensleri ve kontakt lensler olarak iki çeşittir. Göz içi lensler, katarakt ameliyatı sonrası göze yerleştirilen lensleri; kontakt lensler ise saydam tabaka (kornea) üzerine yerleştirilen lensleri ifade eder.
Lens Bozuklukları Nelerdir?
Prof. Dr. Murat Tunç: Doğal lensin normal işlevini görmesini engelleyecek saydamlığı, ışığı kırması ve poziyonu ile ilgili bozuklukları ifade eder. En sık karşılaşılan lens bozukluğu ‘Katarakt’tır.
Katarakt Nedir?
Prof. Dr. Murat TUNÇ: Katarakt, lensin normal saydamlığını kaybetmesi, bulanıklaşması ve ışığı normal bir şekilde geçirmemesi anlamına gelir. Saydamlığını kaybeden lens görmeyi olumsuz etkiler.
Katarakt neden olur?
Prof. Dr. Murat TUNÇ: Lensin saydamlığını kaybetmesi yani opaklaşması, çeşitli sistemik hastalıkların (örneğin şeker hastalığı) bir sonucu olabileceği gibi, kullanılan bazı ilaçlar (örneğin kortizon türevi steroidler), gözdeki iltihaplanmalar, gözdeki tümörler, anne karnında geçirilen çeşitli hastalıklar, güneş ışığı/radyasyon maruziyeti, kazalar (travma) veya yaşlanma etkisi ile gelişebilir.
Katarakt ile Yaş arasında bir ilişki var mı?
Prof. Dr. Murat TUNÇ: Geniş hasta gruplarıyla yapılan bilimsel çalışmalar, 75 yaşına gelen insanların %70’inde katarakt geliştiğini göstermektedir. Katarakt ihtimali yaşla birlikte teKadrici olarak artmaktadır. Yaşa bağlı katarakt gelişiminde lensi oluşturan saydam liflerin su alarak şişmesi ve opaklaşması adeta bir buzlu cam görünümü alması söz konusudur.
Çocuklarda Katarakt olur mu?
Prof. Dr. Murat TUNÇ: Çocuklarda, genetik hastalıklar, gelişimsel bozukluklar ve anne karnında geçirilen enfeksiyonlar sonucu doğumsal katarakt görülebilir. Ayrıca çeşitli travmalar neticesinde de çocuklarda katarakt oluşabilir.
Şeker hastalarında katarakt sık görülür mü?
Prof. Dr. Murat TUNÇ: Şeker hastalığı kan şekerinin yüksekliği ile vücuttaki dokularda sıvı tutulmasına yol açar. Ayrıca şeker hastalarında doku beslenmesi de bozulduğu için katarakt gelişimi normale göre çok daha fazladır. Şeker hastalığı yanında romatizma gibi çeşitli sistemik hastalıklarda ve üveit gibi çeşitli göz hastalıklarında da katarakt sıklığı artar.
İlaçlar Katarakta neden olur mu?
Prof. Dr. Murat TUNÇ: Özellikle kortizon türevi ilaçlar ve lenste biriken bazı ilaçlar katarakt gelişimini hızlandırabilir.
Katarakt nasıl tedavi edilir?
Prof. Dr. Murat TUNÇ: Yapısal olarak lensin bozulması nedeniyle katarakt eğer görmeyi veya görme kalitesini bozuyorsa cerrahi olarak tedavi edilmelidir. Katarakt gelişimini engelleyici etkinliği kanıtlanmış bir tıbbi tedavi bulunmamaktadır.
Katarakt cerrahisi günümüzde fakoemulsifikasyon (Fako) yöntemi ile bulanıklaşan lensin göz içinde ultrasonik veya lazer dalgaları ile eritilerek veya küçük parçalara ayrılarak özel ince kanüller yoluyla göz dışına alınması ve özel enjekte edilebilen lenslerin göz merceği yerine göze yerleştirilmesi esasına dayanır.